Ovengerecht

Perfecte madeleines

Madeleines zijn momenteel erg in de mode! Oorspronkelijk afkomstig uit Frankrijk, uit de stad Commercy in  Lotharingen. Mooie goudbruine schelpvormige cakejes, verleidelijk geurend naar roomboter en vanille. Ken je ze ook? Je komt ze steeds vaker tegen als friandise bij de koffie in de betere restaurants, en natuurlijk altijd zelfgebakken.

Zo proefde ik ooit, jaren geleden, bij restaurateur Paul Fagel de perfecte madeleine. Tenminste die smaak  staat in mijn geheugen gegrift als dé benchmark: beetje warm, zacht grove structuur, subtiele amandelsmaak (nee, geen citroen!) en een licht krokante buitenzijde. Heel onschuldig en onvoorbereid neem je een hap (het lijkt een gewoon cakeje),  je proeft, kauwt en concludeert: ‘Wauw, dit is anders…’ Dus neem je gauw nog een hap, en nog een. En dan is hij op! De smaak van mijn herinnering. Die wilde ik zelf ook bakken. Een exercitie van wekenlang speuren, mixen en bakken volgt. Maar het perfecte recept vinden valt niet mee. Allerlei bereidingswijzen hebben de revue gepasseerd (zie foto): wel of geen eidooiers, wanneer voeg je gesmolten boter toe, verhouding tussen bloem en amandelmeel, welke ovenstand is het best… Ook doemt de vraag op: is het nou eigenlijk een madeleine of een financier? Hierop geeft de ‘Dikke van Damme’ wel antwoord, maar niet het juiste recept. Maar ik ben er uit… de perfecte madeleine is gebakken. Ga gerust ook aan de slag, het is een fluitje van een cent en succes verzekerd! En mode of niet: de smaak is altijd raak.

Muziek: luister tegelijkertijd naar Madeleine Peyroux met Smile afkomstig van de cd The Perfect World.

(15 stuks)

100 gram roomboter

2 eieren

95 fijne kristalsuiker

1 zakje vanillesuiker

zout

80 gram amandelmeel (Marokkaanse winkel)

20 gram bloem, gezeefd

1 theelepel bakpoeder, gezeefd

zeer fijn geraspte schil van ¼ sinaasappel

extra: bakblik voor madeleines

1. Smelt de boter zachtjes tot het vloeibaar is. Klop de eieren met de suiker, vanillesuiker en snufje zout in ca. 5 minuten dik en romig. Klop de amandelmeel er door. Ca. 1 minuut meekloppen.  Schep de bloem, bakpoeder, sinaasappelschil erdoor en vervolgens de gesmolten boter. Laat het beslag ca. 1 uur op het aanrecht rusten. (Dit is essentieel voor een mooie structuur.)

2. Verwarm oven voor op 180 °C. Intussen de madeleinevorm invetten met boter en bebloemen. Schep het beslag in de holtes van de vorm met behulp van een lepel. Bak de madeleines in ca. 10 minuten gaar en goudbruin. Laat afkoelen en bestrooi evt. met poedersuiker.

Bobotie & Kanonskop

Gall 2-11 Bobotie def

In het najaar gaan we naar… Zuid Afrika! Momenteel zijn we druk bezig om een mooie reisroute uit te stippelen. Belangrijk onderdeel zal zijn: wijn en lekker eten. Om alvast in de stemming te komen, dit recept van bobotie. Een van de allerbekendste Zuid-Afrikaanse gerechten. Weleens gegeten? In het laatste nummer van Proef& (ligt nu in de winkel) van Gall&Gall staat mijn recept. Daar wordt het gerecht gecombineerd met de rode wijn van Kanonskop. Het sappige fruit (vooral zwarte bessen) in de wijn combineert fantastisch met de rozijnen en pruimenjam in de Bobotie. Maar een unwooded chardonnay zou ook heel goed passen, zeker als je de pruimenjam vervangt door abrikozenjam. Bijvoorbeeld die van Newton Johnson, te koop bij WineMatters.

Muziek: om in de sfeer te blijven een scène uit de film ‘Out of Africa’.

  • 2 sneetjes witbrood, zonder korst
  • 4 dl volle melk
  • 25 gram boter
  • 2 uien, fijngesnipperd
  • 750 gram rundergehakt,
  • 1 teentje knoflook, fijngesnipperd
  • 2 eetlepels kerriepoeder (mild)
  • 2 laurierblaadjes
  • 1 eetlepel pruimenjam (AH)
  • ½ citroen, uitgeperst
  • 75 gram rozijnen
  • 3 eieren
  • 2 eetlepels amandelschaafsel (25 gram)
  • Extra: ovenschaal (of gietijzeren pan)

1.  Verwarm de oven voor op 160 °C. Week het brood in 150 ml melk. Verhit de boter in een hapjespan en fruit de ui ca.5 minuten tot ze glazig zijn. Knijp het brood uit. Aan ui toevoegen: gehakt, knoflook en uitgeknepen brood. Al omscheppend ca. 3 minuten op hoog vuur half rul bakken. Voeg kerriepoeder, laurierblad, pruimenjam, citroensap en rozijnen toe. Bak het gehakt nog ca. 3 minuten tot het niet meer rood is. Breng op smaak met zout en peper.

3. Klop de eieren met de rest van de melk (250 ml). Roer de helft hiervan door het gehaktmengsel. Schep het gehaktmengsel in de ovenschaal en schenk de rest van het eimengsel erover. Bestrooi met amandelen.

4. Bak de bobotie in ca. 1 uur in het midden van de oven. Laatste 5 minuten de oven op 200 °C zetten, zodat de bovenkant mooi goudbruin wordt. Lekker met gele rijst (AH) met handje rozijnen en een knapperige salade.

 hoofdgerecht

4 personen

bereiden:  1 uur

Quiche Lorraine & Chardonnay

Gall 2-11 Quiche 02 def

Hoewel een echte klassieker, een quiche Lorraine kun je toch op verschillende manieren maken. Deze versie smaakt wat minder zwaar, door de combinatie van spek en ham. Maar ook door de spekblokjes eerst te blancheren, waardoor ze wat minder vet en zout worden. Een glas Chardonnay smaakt er uitstekend bij. Probeer maar eens met de Zuid Afrikaanse Tokara of Lanzerac  van Gall&Gall. Ze smaken fris-sappig, maar tegelijkertijd romig en vol van smaak. Dat past uitstekend met deze smeuïge quiche Lorraine. De zachte rooksmaak van spek en ham accentueert de mooie houtlagering in de wijn. Het knapperige korstdeeg matcht prachtig met de frisse aroma’s van het fruit en de tonen van toast.

Muziek: Bij zo’n frans streekgerecht luister ik graag naar de franse chansonnier Francis Cabrel. Een ware ontdekking tijdens onze laatste wijnvakantie in de Rhône. Op elke markt kochten we er steeds weer een nieuwe cd bij. Een mooi nummer is Presque Rien van een cd uit 1999.

  • 6 plakjes deeg voor hartige taart (Koopmans, diepvries)
  • 200 gram magere spekreepjes
  • 4 eieren
  • 4 dl slagroom
  • nootmuskaat
  • zout, versgemalen peper
  • 100 gram gekookte hamreepjes
  • 200 gram geraspte gruyère kaas

Extra: quichevorm of lage taartvorm (f 26 cm), ingevet

1.  Verwarm de oven voor op 200 °C.

2. Spreid de plakjes hartige taartdeeg uit  en laat in ca. 10 minuten ontdooien. Leg alle plakjes op elkaar en rol het uit met behulp van een deegroller tot een cirkel ca. 2 cm groter dan vorm. (Dit gaat heel makkelijk als je het deeg uitrolt tussen 2 ruime vellen huishoudfolie. Je hoeft het aanrecht dan niet te bestrooien met bloem.) Overdoen in de vorm en aandrukken. Overhangend deeg verwijderen. (Rol met een deegroller over de rand van de vorm en verwijder het overhangend deeg.)

3. Breng in een steelpan 2 dl water aan de kook. Blancheer de reepjes spek ca. 1 minuut in het water. Afgieten en uit laten lekken. Bak het spek vervolgens ca. 5 minuten op halfhoog vuur in een koekenpan met antiaanbaklaag, geen vet toevoegen. Laat uitlekken op keukenpapier.

4. Klop de eieren los met de room. Breng op smaak met snufje nootmuskaat, zout en peper. Verdeel het spek en de hamreepjes over de deegbodem en giet daarna het eimengsel erover. Strooi de gruyère erover. Bak de quiche eerste 10 minuten op 200 °C.  Draai de oventemperatuur terug  naar 180 °C. Bak de quiche daarna in ca. 30 minuten gaar en lichtbruin.

* Je kunt de quiche als hoofdgerecht (6 personen) serveren in combinatie met een frisse salade.  Als voorgerecht is de quiche voldoende voor 8 personen. Ook koud smaakt deze quiche heerlijk als borrelhapje, dan kun je de taart in 12 puntjes snijden.

Bereidingstijd:  1 uur

Moussaka met crème fraîche & Planeta

In het net verschenen nummer van Proef&6 (2010) van Gall & Gall staat het recept van mijn versie van een Griekse moussaka. Die past uitstekend bij de volle elegante rode wijn van Planeta. Allebei afkomstig uit het zuiden van Europa waarin je de zon helemaal terug proeft. Het frisse in de wijn sluit aan bij het frisse van de tomaten, terwijl de aubergines het zonnige accentueert. Het vleugje kaneel in de moussaka benadrukt de specerijentoets die je ook in de wijn terugvindt. Maar let op: de ovenschaal moet 30 minuten in de oven. Helaas is deze oventijd in de tekst van het blad weggevallen.

  • 2 aubergines
  • 6 eetlepels olijfolie
  • 2 uien, gesnipperd
  • 2 teentjes knoflook, geperst
  • 400 gram lamsgehakt
  • 1 blik tomatenblokjes
  • 1 theelepel kaneel
  • 5 gram verse muntblaadjes, fijngehakt
  • zout, versgemalen peper
  • 1 zak voorgekookte aardappelschijfjes (450 gram)
  • 2 dl crème fraîche
  • 2 eieren
  • 1 zakje geraspte geitenkaas à 150 gram

Extra: grillpan, ovenschaal inh. 2 liter

1- Aubergines in lange plakken snijden. Bestrooien met zout en ca. 10 minuten laten uitlekken in vergiet. Afspoelen en droogdeppen met keukenpapier. Grillpan voorverwarmen. Aubergineplakken bestrijken met 2 eetlepels olie en in gedeelten bruinbakken in de grillpan.

2- In grote koekenpan 2 eetlepels olie verhitten. Ui en knoflook ca. 3 minuten fruiten. Gehakt toevoegen en ca. 5 minuten meebakken. Regelmatig omscheppen en eventueel met vork kleiner maken. Toevoegen: tomatenblokjes, kaneel en munt en ca. 10 minuten zachtjes laten stoven. Op smaak brengen met zout en peper. Uit pan scheppen. Koekenpan schoonmaken en opnieuw olie verhitten. Aardappelschijfjes ca. 4 minuten om en om lichtbruin bakken. Bestrooien met zout en peper.

3- Ovenschaal invetten. Helft van de aubergineplakken erin leggen. Erover verdelen in lagen: alle gebakken aardappelplakjes, helft van de gehaktsaus, rest van aubergineplakken en rest van gehaktsaus. Goed aandrukken. In kom crème fraîche loskloppen met eieren en helft van kaas. Bovenkant van de ovenschotel hiermee  bestrijken. Rest van kaas erover strooien.

4- Oven voorverwarmen op 200 C. Moussaka in ca. 30 minuten goudbruin bakken.  Voor het serveren ovenschotel iets laten afkoelen. Lekker met een Griekse salade van paprika, tomaat en olijven.

Hoofdgerecht, 4 personen
Bereiden: 90 minuten

Dit recept heb ik geschreven voor Gall&Gall en is geplaatst  Proef&6 2010.
Credits: Fotografie Rob van de Vet, Foodstyling Sander de Ponti, Styling Jan-Willem van Riel

 

 

 

Zuurkoolschotel met paddestoelen en shoarmavlees & Velich Chardonnay

Aanleiding voor de creatie van dit recept was een witte wijn van het Oostenrijkse wijndomein Velich. Als advies kreeg ik zuurkool en paddestoelen. Zo kwam ik tot het maken van deze ovenschotel. Maar voor een volgende keer zou ik toch het shoarmavlees vervangen door kip of kalkoen. Dan komt deze fantastische wijn nog beter tot zijn recht.

Zuurkoolschotel

  • 2 kilo kruimige aardappelen
  • 150 ml melk
  • 100 gram roomboter
  • 200 gram winterwortel in blokjes
  • 400 gram shoarmavlees
  • 1 ui, gesnipperd
  • 1 pakje gemengde paddestoelen à 100 gram
  • 1 pakje gekookte zuurkool met Riesling
  • 1 klein bekertje crème fraîche
  • 100 gram geraspte oude kaas

1.Aardappelen schillen en met zout  in 20 minuten gaarkoken. Fijnstampen en met melk en klont boter tot een smeuïge puree mengen.

2.Intussen oven voorverwarmen op 200 C. In koekenpan 50 gram boter verhitten en shoarmavlees 3 minuten bakken. Wortel toevoegen en 3 minuten meebakken.

3.Paddenstoelen voorzichtig schoonvegen met keukenpapier. In stukjes snijden. In pan 25 gram boter smelten. Ui even paar minute fruiten. Dan paddenstoelen meebakken. Zuurkool en crème fraiche toevoegen. Ca. 10 minuten laten stoven.

4.Grote ovenschaal invetten. Verdeel het vleesmengsel over de bodem en schep daarop de zuurkool. Verdeel de aardappelpuree erover en strijk glad. Strooi de kaas erover en bak de zuurkoolschotel in ca. 15 minuten goudbruin.

Bereidingstijd:
ca. 40 minuten

Wijn:
Frisse, licht houtgelagerde Chardonnay, bijv Velich ‘TO’ of Domaine  Begude, Chardonnay Classique

1 2